فرهنگ عاشورا را پاس بداریم

فرهنگ عاشورا را پاس بداریم

یادآوری حادثه عاشورا در دنیای اسلام و به ویژه در قلمرو یاران عترت علیهم السلام امروزه یک فرهنگ است. فرهنگی که ریشه در عقل و فطرت انسانی و آیات قرآن و سنت نبوی صلی الله علیه وآله دارد.

بخش مهمی از آیات قرآن ، که گاه به یک سوم و گاه به یک چهارم و در برخی احادیث در حد نیمی از قرآن شناخته شده، در ارتباط نزدیک با پیامبر و اهل بیت رسول خداست، به طوری که در برخی از روایات آمده که نیمی از قرآن درباره ما و نیمی درباره دشمنان ماست. بیش از هزار آیه چون آیات تطهیر و مباهله و نور و ذی القربی و تبلیغ و ولایت، در روایات معصومین علیهم السلام بر ائمه علیهم السلام و فضیلت ها و عملکرد و اندیشه و گفتار و رفتار آنان تطبیق و تفسیر شده است. و بخشی از آیات، اختصاص به حضرت سید الشهدا و جریان عاشورا و فرهنگ کربلا دارد.

مبارزات فرهنگی امام هادی علیهم السلام

مبارزات فرهنگی امام هادی علیه‏ السلام

گذری بر اوضاع فرهنگی جامعه
دوران امامت امام علی النقی علیه السلام به دلیل گسترش فرهنگی در گرایش های اعتقادی و بحث های علمی که از برخورد میان مکتب های کلامی و تحولات فرهنگی مختلف ناشی شده بود از ویژگی خاصی برخوردار است. در این دوران، مکتب های عقیدتی گوناگونی چون «معتزله» و «اشاعره» گسترش یافته و پراکندگی آرای فراوانی در سطح فرهنگی جامعه پدید آمده بود.

مباحثی کلان چون جبر و تفویض، ممکن یا ناممکن بودن رؤیت خداوند، تجسیم و مباحثی از این قبیل، افکار عمومی جامعه را دست خوش تاخت و تازهای فکری کرده بود. سرچشمه این تحولات فکری، در رویکرد دولت عباسی به مسائل علمی و فرهنگی و نیز هجوم فلسفه و کلام دیگر ملل به سوی جامعه مسلمانان خلاصه می شود. دستگاه حکومتی، کتاب های علمی دانشمندان ملل دیگر را به عربی ترجمه می کرد و در اختیار مسلمانان می گذاشت. این روند از زمان مأمون آغاز شد و به تدریج ادامه یافت و به اوج خود رسید. او تلاش فراوانی در ترجمه کتاب های دیگر ملل، به ویژه یونان داشت و بودجه بسیاری را در این راه هزینه کرد.

فرهنگ عاشورادرسیره ی معصومین علیهم السلام

مقالات عاشورایی

فرهنگ عاشورا در سیره معصومین علیهم السلام

معنى فرهنگ

آداب و عادات و اندیشه‏ ها و اوضاعى که گروهى در آن شرکت دارند، فرهنگ نامیده مى‏شود که از نسلى به نسل دیگر انتقال مى‏یابد. زبان و وسیله‏هاى نمادین دیگر عوامل اصلى انتقال فرهنگ است؛ در عین حال ممکن است ‏بسیارى از رفتارها و عادات و رسوم تنها از طریق تجربه حاصل گردد.

اصولا هر جامعه اى براى خود روش و اسوه ویژه ‏اى از کلیات فرهنگى و رفتارى دارد که امور ضرور انسانى مانند سازمان اجتماعى، دین، حقیقت‏ جویى، ساختمان سیاسى، نحوه تفکر، مؤسسات اقتصادى و فرهنگ مادى آن را به وجود مى‏ آورد.

از آغاز پیدایش بشر "فرهنگ"، مایه تمایز هر گروه از گروه دیگر بوده است. درجه پیچیدگى سازمان‌هاى فرهنگى یکى از ابزارهاى تشخیص جامعه‏هاى متمدن از جوامع ابتدایى است. «فرهنگ‏» به معنى تعلیم و تربیت نیز به کار رفته، چنانچه در شعر فردوسى آمده است:

تو دادى مرا فر و فرهنگ و راى

                        تو باشى به هر نیک و بد رهنماى

چهره ملکوتی شهید درآیات وروایات

مقالات فرهنگ ایثار و شهادت

چهره ملکوتى شهید در آیات و روایات‏

وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ یُقْتَلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْواتٌ بَلْ أَحْیاءٌ وَ لکِنْ لا تَشْعُرُونَ.

و به آنان که در راه خدا کشته مى شوند مرده نگوئید بلکه آنان زنده هستند ولى شما کیفیت حیات آنان را درک نمى کنید.

اگر انسان در خیال خود، مرگ را هم چون هیولائى بیم آور، و چهره اى ترسناک و نقطه پایان همه چیز، و زنگ خاموشى ابدى و عدم و نابودى همیشگى ببیند، از عبادت رب که نتائجش به خود انسان باز مى گردد، و خدمت به خلق که محصولاتش به خود انسان مى رسد، و از قدم گذاردن در عرصه بسیارى از خیرات و مبرات باز مى ماند، و حیات او چون حیات حیوانات منحصر در شکم چرانى و شهوت رانى مى گردد، و بر این پایه از هیچ گناه و معصیت و ظلم و ستمى روى نمى گرداند، و امید مثبت و آرزوهاى سازنده و نشاط براى فعالیت هاى لازم را از دست مى دهد.

انسان باید با تکیه بر فطرت که ابدى خواهى و جاوید طلبى در ذاتش نهفته است، و با بکار گرفتن عقل و اندیشه و با تکیه بر وحى و نبوت انبیا و امامت امامان که مرگ را پلى براى عبور از دنیاى محدود به جهانى نامحدود، و عوض کردن لباسى و پوشیدن لباس دیگر، و انتقال از خانه اى به خانه دیگر مى دانند، و سراى آخرت را جائى براى پاداش نیکان و محلى براى کیفر ناپاکان و ستم گران مى شمارند، مرگ را زیبا و نعمت عظیم حق مشاهده کند، و بر این اساس به گردونه عبادت رب و خدمت به خلق درآید، و با شور و شوق و نشاط و مسرت، به انجام هر خیر و عملى صالحى برخیزد و از آنچه براى خودش و براى دیگران زیان دارد که به عبارت دیگر گناه نامیده مى شود اجتناب ورزد.

ارزش انفاق ازدیدگاه قرآن وروایات

ارزش انفاق از دیدگاه قرآن و روایات

 خداوند در کنار نماز به انفاق توجه می‌دهد تا ارزش و اهمیت آن را تبیین کند. اما سوال این است که بهترین مصارفی که برای انفاقات مالی است، کدام است؟ بهترین‌های مالی خودمان را در کجاها و برای چه کسانی صرف کنیم؟ نویسنده با مراجعه به آموزه‌های قرآنی به این پرسش پاسخ داده است.

چیستی انفاق

انفاق از ریشه نفق در لغت به معنای اخراج مال از ملک (مجمع‌البیان، ج 2-1، ص121) و در فرهنگ و اصطلاح قرآنی، اعطای چیزی از مال و غیر مال و از واجب و غیرواجب است. (مفردات الفاظ قرآن کریم، راغب اصفهانی، ذیل واژه نفق) در قرآن این مفهوم افزون بر واژه «انفاق»، با واژه‌های دیگری چو «اعطی»، «ایتاء حق»، «ایتاء مال» و «صدقات» بیان شده است.

شهدشیرین شهادت درکلام بزرگان

شهد شیرین شهادت در کلام بزرگان

 شهادت‏» جلوه شهود ابدی شهید است و او پرده از شهد شیرین ابدیت‏برمی‏دارد: «. . . بل احیاء عند ربهم یرزقون. » (آل عمران: ۱۶۹) و در این آینه نمایی، عارف متعالی تقرب می‏جوید، عشق می‏نمایاند و شهد می‏پراکند; یعنی که او شاهد مقام قرب است; چرا که: «لقا بایدت کرد با کردگار» ، آن سان که فرمود: «یا ایها الانسان انک کادح الی ربک کدحا فملاقیه‏» . (انشقاق: ۶) و مولای شهیدان، مولای شاهدان نیز هست; چون نخستین شهید شاهد مقام شهود الهی نیز هموست که: «. . . الست‏بربکم قالوا بلی شهدنا» (اعراف: ۱۷۲) پس شهد شیرین شهادت، تنها در سیمای اولین شهید شاهد رخ می‏نماید و کلام ربانی مولای شهیدان شاهد، می‏تواند پاره‏هایی از آن سیمای آسمانی را به دنیای زمینی ما بنشاند; چه این‏که مولا علی‏علیه السلام خود نیز فرمود: «و انما مثلی بینکم مثل السراج فی الظلمة. . . » . این نوشته می‏کوشد با سیری کوتاه در آفاق دور دست کلام امیر سخن در نهج‏البلاغه، اگرچه به شیرینی شهد شهادت دست نیابد، اما کام خود را به عشق علی علیه السلام بیاراید که: «سرآغاز دفتر عشق است‏بیداری، و سرانجام آن کام‏یابی‏» .

امربه معروف ونهی ازمنکرازدیدگاه امام علی علیهم السلام

 

امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه امام علی(ع)

چکیده:
«امر به معروف» و «نهی از منکر» دو فریضه بزرگ و دو فرع از فروع ده‌گانه دین مبین اسلام محسوب می‌شوند. گذشته از عنایت خاص قرآن کریم به این موضوع و نیز سیره‌ی نظری و عملی پیامبراکرم(ص) و دیگر اولیای دین، در نگاه امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام امر به معروف و نهی از منکر جایگاه ممتاز و ویژه‌ای دارد. آن حضرت امر به معروف و نهی از منکر را عنایت دین، قوام شریعت و با فضیلت‌ترین اعمال بندگان خدا توصیف می‌نماید که حتی از جهاد در راه خداوند نیز بالاتر است. از دیدگاه آن حضرت این دو فریضه برکات فراوانی در جامعه اسلامی به دنبال دارد و در مقابل ترک آنها مستوجب نزول بلا و خطرات زیادی است. مراتب سه‌گانه امر و نهی(قلبی، لسانی، یدی) خصوصیات آمر و ناهی، رابطه امر به معروف و نهی از منکر با جهاد و اقامه حدود و نیز لزوم نصیحت کردن و نصحیت پذیرفتن، همچنین فضیلت امر و نهی عوام نسبت به خواص، و رعایا نسبت به حکام، از دیگر فرازهای بیانات علوی در تبیین جایگاه و ارزش امر به معروف و نهی از منکر است.

حجاب وامنیت اجتماعی

حجاب و امنیّت اجتماعى

 مقوله «پوشش و استتار بدن» به عنوان جزء جدایى‏ناپذیر حیات انسانى و مصداق اصلى حجاب، امرى کاملاً مشهود و بى‏نیاز از تعدیل است. براى حجاب کارکردهایى در دو حوزه فردى و اجتماعى، قابل تصوّر است:
الف. کارکردهاى فردى:
همچون پاسخگویى به نیاز فطرى «خوداستتارى» و تأمین امنیّت در برابر گرما و سرما.
ب. کارکردهاى اجتماعى:
هویّت‏بخشى و ایجاد امنیّت اجتماعى از جمله این کارکردهاست، چراکه نوع پوشش و حجاب، نشان‏دهنده سنّت‏ها، ارزش‏ها و باورهاى یک جامعه است.
اسلام، حجاب را از مصادیق مهمّ تحقق امنیّت اجتماعى در جامعه معرّفى کرده است و چالش‏ها، زمینه‏ها و راهبردهاى بسیار مهمّى را براى شکوفایى ذهن نواندیش افراد جامعه در این مورد تبیین نموده است.
بر این اساس و به منظور آگاهى بیشتر از رابطه حجاب و امنیّت اجتماعى، ما برآنیم که در این نوشتار جنبه‏هاى مختلف این موضوع و اهمّیّت آن راتوضیح داده و تأثیر آن را در حفظ ارزش‏هاى دینى بیان کنیم.

نقش ترویج فرهنگ شهادت در ارتقای شاخص خدمت رسانی به مردم

نقش ترویج فرهنگ شهادت در ارتقای شاخص خدمت‌رسانی به مردم

مقالات فرهنگ ایثار و شهادت
مقدمه
سال ۱۳۸۲ به پیشنهاد رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای سال «نهضت خدمت‌رسانی به مردم» نامگذاری شد. در تحلیل علل نامگذاری، اگر با روش تحقیق سمانتیک۱ به بررسی موضوع بپردازیم و اوضاع اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و نرخ رضایتمندی مردم از خدمات دولت را در سنوات قبل ارزیابی کنیم، هدف از نامگذاری را جلب مشارکت مردم، عمق بخشیدن خدمات دینی به مردم و پرداخت کامل مطالبات آنها می‌توان نامید. جمهوری اسلامی ایران که بر آرای مردم متکی است و در حقیقت مردم صاحبان اصلی انقلاب‌اند، در استمرار حرکت تکاملی خویش و مبارزه با استکبار جهانی یا باید به بیگانگان متکی باشد ـ که البته این طرز تفکر محکوم به شکست است ـ و یا باید پایه‌های مقبولیت و استحکام خویش را بر حمایت و مشارکت مردمی ثبات بخشد. در نگاه امام خمینی(ره) حکومت و حاکمان خادمان مردم هستند و اگر رابطه‌ی حکومت با مردم رابطه‌ی خادم و مخدوم نباشد آن حکومت محکوم به شکست است و معظم له(ره) نیز بارها خود را خدمتگزار مردم نامید,۲
حکومتی که در آن بزرگان به سنت سیدالمرسلین تأسی کنند که فرمود: سیدالقوم خادمهم,۱ و مردم نیز که خدمت خالصانه و بی‌منت را از بزرگان خویش ببینند، شیفته‌ی آنها خواهند شد. چنین مردمی در سختیها و مشکلات، جنگ و صلح پشتیبان آنها بوده و بقای حکومت بیمه خواهد شد. و این همان چیزی است که معمار بزرگ انقلاب اسلامی امام راحل(ره) در سخنرانی مورخ ۱۲/۱/۶۲ به آن اشاره فرمودند2.

آرامش عاشورایی

مقالات عاشورایی

آرامش عاشورایی

چکیده

انسان در عصر حاضر با وجود پیشرفت های شگرف در زمینه های صنعتی و فناوری، بیش از هر زمان دیگر به آرامش و نشاط نیاز دارد.
حضور در «مراسم عاشورایی» یکی از راه های مؤثر کسب آرامش و نشاط است. فرد با حضور دراین مراسم ضمن آشنایی با مؤلفه های آرامش که از ویژگی های امام حسین (ع) و یارانش بود،می آموزد که چگونه در دشوارترین لحظه های زندگی، آرامش خود را حفظ نماید و به جای پاک کردن صورت مسائل و مشکلات موجود، راه حل مناسبی برای آن ها بیابد. پژوهش حاضر به شناسایی و بررسی اهم مؤلفه های آرامش در ابعاد شناختی، عاطفی و رفتاری با تأکید بر مراسم عاشورایی پرداخته است.
کلید واژه ها: آرامش، اجتماعات، حسین بن علی (ع)، یاد خدا،دنیا، سختی ها، مرگ، نگرش مثبت، رهایی.